نگاهی تطبیقی به جایگاه مسجد در آثار سینمای ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد رشته مرمت آثار تاریخی دانشگاه آزاد اسلامی تهران مرکز. تهران. ایران

2 دانشیار فرهنگستان هنر جمهوری اسلامی ایران. تهران. ایران

10.22034/rpa.2024.2005757.1048

چکیده

مکان‌های مقدسی چون کلیسا و مسجد، در سینما جایگاه ویژه‌ای یافته و کارکردهایی به خود اختصاص می‌دهند. چنین توجهی، به‌تنهایی می‌تواند زمینه پژوهش درخوری - هم در عرصه سینما و هم در زمینه این مکان‌ها- محسوب شود. اگرچه مسجد، مکانی برای عبادت محسوب می‌شود اما در آثار سینمایی ایرانی، دارای کارکردهای مختلف عبادی، اجتماعی و حتی گاهی اقتصادی است. هدف پژوهش آن است که نشان دهد ویژگی‌های هنری مساجد در آثار سینمایی ایرانی چیست و از چه کارکردهای اجتماعی برخوردار است؟ در کنار آن، توجه به ظاهر و فیزیک این مکان نیز حائز اهمیت است؛ مثلا از منظر معماری خارجی و داخلی، اگرچه دارای هویت شناخته شده‌ای است که با گذر زمان تغییراتی به خود دیده است؛ کارکرد‌های آن با حفظ فلسفه نخستین‌اش همچنان پابرجاست؛ منظور، غیر از کارکردهایی است که اکثرا ماهیت اجتماعی داشته و بعدها تغییر می‌یابد. این پژوهش تطبیقی به دو روش پیمایشی و توصیفی- تحلیلی انجام شده و آثار سینمایی را از این منظر، در دو دوره پیش و پس از انقلاب بررسی کرده است. در نمونه‌های بررسی شده آثار سینمایی، آثار شاخص دو دوره انتخاب شده‌اند. سئوال اصلی آن است که چگونه می‌توان ظرفیت‌های فیزیکی و کارکردی مساجد در سینمای ایران را بررسی و به تحلیل جامع و درستی دست یافت.

کلیدواژه‌ها

موضوعات



مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از تاریخ 16 دی 1402
  • تاریخ دریافت: 08 تیر 1402
  • تاریخ بازنگری: 18 شهریور 1402
  • تاریخ پذیرش: 16 دی 1402