تحلیل عناصر فولکلور در نمایشنامه‌های حسن شیروانی با نگاهی به نظریات انجمن هنری خروس جنگی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد ادبیات نمایشی، دانشکده هنر دانشگاه سوره، تهران، ایران.

2 مربی، دانشکده هنر، دانشگاه سورهو تهران، ایران.

چکیده

انجمن هنری خروس جنگی که در سال 1327 با هدف ایجاد نهضتی نوگرا در هنر ایران تأسیس شد، در تلاش بود متناسب با فرآیند مدرنیزاسیونی که در قالب پروژة حکومتی در کشور جریان داشت و بنابر اقتضائات جامعة در حال مدرن شدن، آثار هنری را نیز تحول دهد؛ هرچند توجه اعضا به فرهنگ عامه و فولکلور، علاوه بر هنر سنتی و لزوم نوسازی از پایین، خروس جنگی را فراتر از نوسازی دولتی برد. اما با وجود تأثیر این انجمن بر هنر مدرن ایران، آرا و آثار ایشان هیچ‌گاه به شکل نهضت هنری منسجم مورد بررسی قرار نگرفته است. از این رو سئوال اصلی این پژوهش به چگونگی مدرنیزاسیون فولکلور در تعریف انجمن از هنر و تئاتر ملی می‌پردازد تا ویژگی‌های نهضت خروس جنگی مشخص شود. در همین راستا حسن شیروانی، عضو تئاتری انجمن نیز پایه‌ریزی مکتب تئاتر ملی را مطرح کرد. کاربرد تم‌های فولکلوریک، ایده‌های فلسفی عرفان ایرانی، سمبولیسم، ویژگی‌های فرمی ادبیات و نمایش‌های سنتی ایران چون نقل نمایشی و روایت در روایت، با در نظر گرفتن وضع کنونی زندگی مردم و روح زمانه، در کنار بکارگیری آخرین دستاوردهای نظری هنر جهانی، مهم‌ترین عناصری هستند که شیروانی در تعریف تئاتر ملی بر آن‌ها تأکید می‌کند. اطلاعات پژوهش از منابع کتابخانه‌ای و به ویژه مطالب چاپ‌شده در نشریات انجمن، گردآوری شده و به روش توصیفی، پس از ارائة تعاریفی از مدرنیزاسیون، فولکلور و تئاتر ملی، و معرفی انجمن و تعریف آن‌ از هنر ملی، در نهایت با ارائة نمایشنامه‌های شیروانی، به مسئلة نوسازی فولکلور در تئاتر ملی پرداخته شده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات